برچسب: بیماری پوکی استخوان

پوکی استخوان و بارداری

در برخی مطالعات پزشکی مشخص شده در طی هر بارداری 3 تا 5 درصد از تراکم استخوان کم می‌شود.

طی 3 تا 6 ماه شیردهی، 10 درصد از تراکم استخوان‌ها کم می‌شود.

بعد از اتمام شیردهی، به مرور زمان تراکم استخوان به حالت نرمال برمی‌گردد.

نکته مهم: انجام تست تراکم استخوان در طی شیردهی، ارزش تشخیص ندارد.

براساس مطالعات پزشکی بین تعداد زایمان‌ها و شیردهی‌ها و ایجاد پوکی استخوان و شکستگی در آینده ارتباطی وجود ندارد.

سنجش تراکم استخوان

۱. انجام سنجش تراکم استخوان نیاز به ناشتایی ندارد

۲.در صورت انجام این تست در گذشته، نتایج تست سنجش تراکم استخوان قبلی خود را به همراه داشته باشید.

۳ .از ۲۴ ساعت قبل از انجام تست از مصرف قرص کلسیم خودداری شود.

۴ .درصورتی که در ۴۸ ساعت گذشته آزمایش پزشکی هسته ای( نظیر اسکن کبد، اسکن ریه یا اسکن ایزوتوپ استخوان )داشته ویا در ۲ تا ۶ روز گذشته تحت انجام تصویر برداری با مواد حاجب خوراکی (مثل ترانزیت روده ، تصویر برداری از کیسه صفرا با مواد حاجب خوراکی ،بلع باریم ویا تنقیه باریم قرار گرفته است)،انجام دانسیتومتری به تعویق می افتد.

۵ .درصورت بارداری حتماً واحد سنجش تراکم استخوان مطلع شود . انجام اسکن در این حالت ممنوع است.

۶. پس از انجام سنجش تراکم استخوان، رعایت نکته خاصی الزم نیست.

آیا در افراد جوان ( زیر ۵۰ سال) هم لازم است تست تراکم استخوان بگیریم؟
در مواردی که فرد مبتلا به یکی از بیماری های زیر باشد، در خطر ابتلا به پوکی استخوان است و باید سنجش تراکم استخوان را انجام دهد:
پرکاری تیروئید، پرکاری پاراتیروئید، بی اشتهایی عصبی و لاغری مفرط، مصرف داروهایی مسبب پوکی استخوان، نارسایی کلیوی، بیماری کبدی، اختلال در دستگاه گوارش و عدم جذب مواد غذایی مثل بیماری سلیاک و…
نکته مهم: کلمه پوکی استخوان را در مورد افراد بالای ۵۰ سال به کار می بریم. برای افراد جوان فقط ذکر می کنیم تراکم استخوان ها کم است. این هم قابل توجه جوانانی که می گویند ما پوکی استخوان داریم 🙂

داروهایی که باعث پوکی استخوان میشود: کورتون، فنی توئین، فنوباربیتال، داروهای هورمونی ( مثل آمپول های ۳ ماهه که خانم ها برای جلوگیری از بارداری می زنند)، سیکلوسپورین و..

توجه: این‌که این داروها پوکی استخوان میدهند، به این معنا نیست که باید قطع بشن( البته به جز اون داروهای هورمونی برای پیشگیری از بارداری که واقعا مضر است) ، بلکه باید افرادی که این داروها را مصرف میکنن، مرتب از نظر پوکی استخوان چک شوند، کلسیم و ویتامین د کافی مصرف کنند، ورزش کنند و سیگار نکشند.

پوکی استخوان، شایع ترین بیماری متابولیک استخوان

استخوان ها ساختارهای محکمی هستند که از یکسری سلول تشکیل شده که با فاصله از همدیگر قرار دارند. بین سلول ها مواد پروتئینی و قندی وجود دارد و روی این مواد پروتئینی کلسیم رسوب میکند.
پوکی استخوان یا استئوپروز به دلیل کم شدن تراکم مواد تشکیل دهنده استخوان به وجود می آید و باعث ضعیف شدن آن شده که می تواند باعث شکستگی گردد.

پوکی استخوان بیماری پنهان و مرموزی است که امروزه در جوامع از جمله ایران شایع تر شده است به طوری که طبق اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۷۰ درصد زنان و ۵۰ درصد مردان بالای ۵۰ سال ایرانی دچار این بیماری هستند.

افرادی که در خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند:
۱- سن بالا (بالای ۵۰ سال)
۲- ابتلا به برخی بیماری ها مانند بیماری التهابی مفاصل، بیماری التهابی روده ای، بیماری کبدی و …
۳- مصرف داروهایی مانند کورتون، لووتیروکسین، داروهای ضد تشنج و …
۴- وزن کم (کمتر از از ۵۸ کیلوگرم)
۵- سابقه شکستگی لگن در والدین
۶- مصرف سیگار و الکل

جهت تشخیص پوکی استخوان، از دستگاه دگزا که منبع انرژی اشعه الکترومغناطیس با دو موج متفاوت استفاده میشود
dual-energy x-ray absorptiometry (DXA) دستگاه از یک تخت، بیم تولید اشعه فوتون) امواج الکترو مغناطیس( و یک ساختار به شکل حرف سی انگلیسی تشکیل شده است.
یک استخوان متراکم و سالم اجازه عبور امواج الکترومغناطیس کمتری را میدهد، ولی در استخوان های پوک که تراکم استخوان کم است، امواج به راحتی عبور می کنند.
پس برای تشخیص پوکی استخوان باید تصویری از استخوان های بدن با این دستگاه گرفته شود، که از استخوان لگن، ستون فقرات، و ساعد دست تصاویر گرفته میشود.
میزان اشعه ای که در این تست وارد بدن میشود، بسیار کم است، تقریبا برابر با میزان اشعه ای که روزانه از محیط به بدن ما می رسد

در پست بعدی درباره سنجش تراکم استخوان بیشتر صحبت میکنیم.